هادی بهرامی- صنعت سرب و روی ایران یکی از صنایع معدنی مهم کشور است که ظرفیت بالایی برای تولید و صادرات و نقش مهمی در بازار سرمایه ایران دارد. نقطهقوت این صنعت وجود ذخایر غنی، نیروی انسانی متخصص و تقاضای جهانی پایدار برای فلزات پایه است که میتواند ارزآوری قابلتوجهی برای اقتصاد ایران داشته باشد. در مقابل اما نقاط ضعف اقتصادی آن شامل فرسودگی فناوری استخراج و فرآوری، نبود سرمایهگذاری پایدار داخلی و خارجی، وابستگی به صادرات موادخام و نوسانات نرخ ارز است که مانع بهرهوری کامل از این ظرفیتها میشود. برای رشد این صنعت ضروری است دولت با جذب سرمایهگذاری مشترک داخلی و بینالمللی، بهروزرسانی فناوریهای فرآوری، ایجاد زیرساختهای صادراتی پایدار و توسعه صنایع پاییندستی مانند تولید آلیاژها و محصولات نهایی را در دستور کار قرار دهد تا ارزشافزوده بیشتری در داخل کشور ایجاد شود.
صنعت سرب و روی بورس که شامل ۱۲شرکت فعال در بخش بزرگ و دلاری کانههای فلزی است، با ارزش بازاری معادل ۳۷۸۸۵میلیارد تومان و نقدشوندگی مطلوبی که از ارزش معاملات ۱۵۹میلیارد تومانی و نسبت ارزش به تراکنش ۲۳۸واحدی قابل استنباط است، عملکرد مالی رو به رشدی را به نمایش گذاشته است بهطوریکه درآمد عملیاتی کل این گروه با رشد ۶۳درصدی، از ۸هزار و ۴۲۳میلیارد تومان در هشتماهه۱۴۰۳ به مبلغ ۱۳هزار و ۷۲۸میلیارد تومان در مدت مشابه سال۱۴۰۴ رسیده و سود خالص نیز با ۴۴درصد رشد نسبتبه سال۱۴۰۲، در سال مالی۱۴۰۳ مبلغ ۴هزار و ۴۲۴میلیارد تومان ثبت شده است که این روند صعودی، در صورت حفظ تمرکز بر افزایش مقدار تولید و اجرای طرحهای توسعهای و سرمایهگذاریهای مولد، نویدبخش افزایش بیشتر درآمد و سود خالص و درنتیجه کسب بازدهی مطلوب برای سهامداران خواهد بود.
کالسیمین و باما، لیدر گروه سرب و روی
طبق آخرین بررسیها، سهام شرکت باما با نماد کاما ۱۰۹۱۶میلیارد تومان، کالسیمین با نماد فاسمین ۹۶۰۰میلیارد تومان، معادن بافق با نماد کبافق ۳۶۷۳میلیارد تومان، فرآوری مواد معدنی با نماد فرآور ۳۵۷۰میلیارد تومان، ملی سرب و روی ایران با نماد فسرب ۱۸۹۱میلیارد تومان، زرین معدن آسیا با نماد فزرین ۱۶۰۶میلیارد تومان، سوژمیران با نماد فسوژ ۱۳۴۶میلیارد تومان، ذوب روی اصفهان با نماد فروی ۱۲۷۷میلیارد تومان، معدنی کیمیای زنجان گستران با نماد کیمیا ۱۲۶۴میلیارد تومان، گسترش صنایع روی ایرانیان با نماد فگستر ۹۸۱میلیارد تومان، تولید و توسعه سرب روی ایرانیان با نماد فتوسا ۸۹۱میلیارد تومان و صنعت روی زنگان با نماد زنگان ۸۶۸میلیارد تومان ارزش بازار دارند. سهام شرکت باما با نماد کاما ۱/۶۲میلیارد تومان، کالسیمین با نماد فاسمین ۵/۳۶میلیارد تومان، معادن بافق با نماد کبافق ۲/۱۴میلیارد تومان، فرآوری موادمعدنی با نماد فرآور ۵/۷میلیارد تومان، ملی سرب و روی ایران با نماد فسرب ۹/۵میلیارد تومان، زرینمعدن آسیا با نماد فزرین ۱/۹میلیارد تومان، سوژمیران با نماد فسوژ ۱/۷میلیارد تومان، ذوب روی اصفهان با نماد فروی ۶/۴میلیارد تومان، معدنی کیمیای زنجان گستران با نماد کیمیا ۳/۴میلیارد تومان، گسترش صنایع روی ایرانیان با نماد فگستر ۲/۲میلیارد تومان، تولید و توسعه سرب روی ایرانیان با نماد فتوسا ۹/۲میلیارد تومان و صنعت روی زنگان با نماد زنگان ۹/۲میلیارد تومان ارزش معاملات دارند.
در میان شرکتهای فعال در صنعت سرب و روی، سهام شرکت باما بالاترین موقعیت را از نظر مارکت کپ و ارزش معاملات روزانه داراست و نشاندهنده سهم و نقدشوندگی قوی آن در بازار سرمایه است. پس از آن کالسیمین در رتبه دوم قرار دارد. در مقابل، پایینترین ارزش بازار مربوط به شرکت صنعت روی زنگان با ۸۶۸میلیارد تومان و همچنین کمترین ارزش معاملات نیز متعلق به گسترش صنایع روی ایرانیان با حدود ۲/۲میلیارد تومان است. این اختلاف نشان میدهد تمرکز سرمایهگذاران عمدتا بر شرکتهای بزرگتر و دارای زیرساخت قویتر مانند کاما و فاسمین است در حالی که شرکتهای کوچکتر به دلیل محدودیت در ظرفیت تولید و مدل کسبوکار، سهم کمتری از گردش سرمایه بازار دارند.