به گزارش گروه اقتصاد پایگاه خبری تحلیلی «تهران پرس»؛ سرب و روی، اگرچه دو فلز کم‌حرفند، اما حضورشان در صنایع مادر حیاتی است. روی در تولید گالوانیزه، ساخت خودرو، لوازم خانگی، صنایع الکترونیک و حتی ساخت باتری کاربرد دارد و سرب نیز در صنایع باتری‌سازی، تجهیزات پزشکی، ساخت آلیاژ‌های حساس و صنایع دفاعی نقش کلیدی دارد. در جهان امروز، افزایش تقاضای صنایع خودروسازی و انرژی‌های نو باعث شده روی بیش از گذشته جایگاه استراتژیک پیدا کند.
در ایران نیز بازار داخلی وابستگی قابل‌توجهی به این مواد دارد. بسیاری از صنایع فولادی، سازه‌ای و تولیدکنندگان باتری همچنان متکی به تولید داخل هستند، اما نوسانات جهانی، تحریم‌ها و محدودیت‌های زیرساختی موجب شده این صنعت با چالش‌های متعددی مواجه شود.
چالش‌ها؛ از معدن تا بازار
یکی از مهم‌ترین مشکلات صنعت سرب و روی، عدم توازن میان ظرفیت استخراج و ظرفیت فرآوری است. به گفته کارشناسان، بخشی از کارخانه‌های فرآوری در کشور با کمبود خوراک معدنی روبه‌رو هستند، در حالی که ذخایر زیرزمینی به‌صورت پراکنده یا نیمه‌فعال باقی مانده است.
ذخایر قابل توجه روی ایران در منطقه
«مهدی توکلی»، کارشناس اقتصاد معدن، در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید:«ایران به لحاظ ذخایر روی رتبه قابل‌توجهی در منطقه دارد، اما عدم تجهیز معادن، بروکراسی پیچیده و کمبود سرمایه‌گذاری خارجی باعث شده از این ظرفیت به‌طور کامل استفاده نشود. بسیاری از کارخانه‌ها تنها با نیمی از ظرفیت واقعی خود فعالیت می‌کنند و این موضوع زنجیره ارزش را ناقص می‌کند.»
وی افزود:مشکل دیگر، فرسودگی تجهیزات و طولانی شدن فرآیند نوسازی است. بسیاری از کارخانه‌های قدیمی در یزد، اصفهان و زنجان نیازمند تکنولوژی‌های جدید هستند تا بتوانند محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر تولید کنند.
از سوی دیگر، بازار صادراتی نیز با پیچیدگی‌هایی همچون تعرفه‌های محدودکننده، هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و نبود زیرساخت‌های پایدار در بنادر و خطوط ریلی روبه‌روست.
فرصت‌ها برای صنعتی که می‌تواند موتور ارزآوری باشد
با وجود دشواری‌ها، صنعت سرب و روی ایران فرصتی کم‌نظیر برای جهش دارد. افزایش تقاضای جهانی برای روی در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، ساخت پنل‌های خورشیدی و تجهیزات الکترونیک، آینده‌ای روشن برای این بازار ترسیم می‌کند.
توسعه تکنولوزی‌های نوین در حوزه صنعت روی و سرب
«مینا شریفی»، کارشناس ارشد فرآوری مواد معدنی، در این‌باره اظهار داشت:«اگر دولت و بخش خصوصی بتوانند روی توسعه تکنولوژی‌های نوین تمرکز کنند، ایران قادر است سهم صادراتی خود را دو برابر کند. به‌ویژه در حوزه شمش روی، امکان ایجاد یک برند ملی با استاندارد‌های جهانی کاملاً وجود دارد.»
او می‌افزاید:«امروز دیگر صادرات مواد خام جوابگو نیست. دنیا به سمت تولید باتری‌های سربی پیشرفته، آلیاژ‌های سبک و محصولات گالوانیزه رفته و اگر ما نیز زنجیره ارزش را تا محصول نهایی تکمیل کنیم، می‌توانیم در بازار‌های منطقه بازیگر اصلی شویم.»